Als u iets via het internet koopt, dan is het best mogelijk dat u na een tijdje om een of andere reden uw aankoop betreurt: misschien handelde u in een opwelling, lijken de aankoopvoorwaarden u naderhand eigenlijk niet zo interessant, of beantwoordt het geleverde goed gewoon niet aan uw verwachtingen.
In principe geeft de wet u het recht aan de koopovereenkomst te verzaken binnen een termijn van ten minste 14 kalenderdagen. Daarbij moet u geen enkele reden opgeven.
Opgelet: u geniet niet van een herroepingsrecht indien u iets in een winkel koopt, maar wel indien u effectief koopt op afstand (bijvoorbeeld online) en u de overeenkomst aangaat omwille van niet-professionele doeleinden.
Voor welke aankopen beschik ik over een herroepingsrecht?
U hebt het recht, om zonder uw beslissing te moeten motiveren, de op afstand gesloten overeenkomst te herroepen voor de levering van een goed of dienst, behalve indien:
- u uitdrukkelijk akkoord gaat met de uitvoering van de dienst vooraleer de herroepingstermijn afgelopen is (bijvoorbeeld wanneer u toegang wil tot een databank en onmiddellijk de gevraagde informatie wilt raadplegen, zonder het einde van de herroepingstermijn af te wachten); en indien u erkent dat u uw herroepingsrecht verliest, zodra de overeenkomst volledig door de onderneming is uitgevoerd;
- u goederen of diensten bestelt waarvan de prijs afhankelijk is van schommelingen op de financiële markt waarover de onderneming geen controle heeft en die zich kunnen voordoen tijdens de herroepingstermijn (bijvoorbeeld een beursgenoteerde wijn);
- u goederen bestelt die volgens uw specificaties zijn gemaakt of die voor u werden gepersonaliseerd (bijvoorbeeld een op bestelling vervaardigd kledingstuk, een goed met uw naam erop, op maat gemaakte inbouwmeubelen voor uw keuken, …);
- u goederen bestelt die snel kunnen bederven of verouderen (bijvoorbeeld bederfbaar voedsel, verse goederen, ...);
- u verzegelde goederen bestelt die na opening van het zegel omwille van de gezondheid en de hygiëne (bijvoorbeeld tandpasta) niet geschikt zijn om te worden teruggezonden;
- u goederen bestelt die nadat ze geleverd werden, en omwille van hun aard, onherroepelijk vermengd werden met andere artikelen (bv. huisbrandolie die vermengd wordt in uw mazouttank);
- u alcoholhoudende dranken bestelt, waarvan de prijs overeengekomen werd op het ogenblik van de contractsluiting, en die pas na dertig dagen kunnen worden geleverd, en waarvan de reële waarde afhankelijk is van marktschommelingen waarop de onderneming geen vat heeft (deze hypothese geldt bijvoorbeeld voor de aankoop van primeurwijn);
- u een overeenkomst hebt gesloten waarin u uitdrukkelijk om het bezoek van de onderneming hebt gevraagd voor dringende onderhouds- of herstelwerken. Als de onderneming echter tijdens zo'n bezoek nog andere bijkomende diensten levert dan specifiek door u gevraagd, of goederen levert die geen noodzakelijke wisselstukken zijn voor de onderhouds- of herstelwerken, dan beschikt u opnieuw over een herroepingsrecht, voor wat die extra diensten en goederen betreft;
- u losse kranten, tijdschriften of magazines koopt; voor abonnementen op dergelijke publicaties heeft u altijd een herroepingsrecht;
- u online weddingschappen aangaat of loterijbiljetten koopt;
- de zegels hebt verbroken van een materiële drager waarop een muziek- of video-opname, een e-book of informaticabestanden geleverd werden (bv. dvd, cd, USB-stick, cd-rom, videocassette, …). Als u daarentegen niet aan de verzegeling raakt, dan kunt u de overeenkomst herroepen en het goed ongeschonden teruggeven;
- tijdens de herroepingstermijn begonnen werd met het downloaden van een digitale inhoud, waarvoor u op voorhand uw uitdrukkelijke toestemming gaf en waarbij u hebt erkend dat u op die manier uw herroepingsrecht verliest (NB: als met het downloaden begonnen werd zonder uw uitdrukkelijke toestemming, zonder uw verklaring dat u het verlies van uw herroepingsrecht erkent of als u geen bevestiging kreeg die de onderneming u moet meedelen, dan bent u de onderneming geen betaling van kosten verschuldigd);
- u een overeenkomst hebt gesloten tijdens een openbare veiling;
- u diensten bestelt voor niet-residentieel logies, vervoer, autoverhuur, restaurantbedrijf of vrijetijdsbesteding, waarvoor in de overeenkomst een welbepaalde datum of een welbepaalde uitvoeringsperiode wordt bepaald, zoals het reserveren van een vliegticket, een hotel, een huurwagen of theatertickets voor een bepaalde datum.
In al die gevallen moet de onderneming u, voor het contract wordt afgesloten, ervan op de hoogte brengen dat u niet beschikt over een herroepingsrecht, of u meedelen in welke omstandigheden u uw herroepingsrecht verliest (voor meer details over deze informatieplicht).
Over het herroepen van financiële diensten
De consument beschikt over een termijn van minstens 14 kalenderdagen om de overeenkomst op afstand met betrekking tot een financiële dienst te herroepen. Voor sommige financiële diensten voorziet het boek VI van het Wetboek van economisch recht echter dat de consument geen herroepingsrecht heeft (artikelen VI.58 en VI.59).
Hoe weet ik of ik al dan niet geniet van een herroepingsrecht?
De onderneming is verplicht u in te lichten over het al dan niet bestaan van het herroepingsrecht (bv. vermelding op haar website). Deze informatie moet vermeld worden zodra er sprake is van uitnodiging tot aankoop en dus voor de overeenkomst gesloten wordt. (Voor meer details over deze informatieplicht).
Deze informatie moet bovendien nadat u het contract gesloten hebt, herbevestigd worden, ten laatste bij de levering van het goed of vóór de uitvoering van de dienstenovereenkomst. Er moet een schriftelijke vermelding staan op bijvoorbeeld het begeleidende document bij de levering, in de bevestigingsmail van de sluiting van het contract, enz. (voor meer details over deze bevestiging).
Kan ik de overeenkomst herroepen als ik reeds betaald heb?
Bij overeenkomsten op afstand heeft u in principe een herroepingsrecht, ook als u reeds betaald hebt. Indien u uw herroepingsrecht uitoefent, is de onderneming verplicht u de betaalde sommen (ook de leveringskosten) terug te betalen. Deze terugbetaling moet uiterlijk binnen de 14 dagen gebeuren, te rekenen vanaf de dag waarop de onderneming kennis krijgt van uw beslissing uw overeenkomst te herroepen.
Als u echter uitdrukkelijk gevraagd hebt om de dienstverlening of de levering van water, gas of elektriciteit (niet marktklaar gemaakt in een bepaald volume of in een bepaalde hoeveelheid) te laten beginnen tijdens de herroepingstermijn, bent u de onderneming een bedrag verschuldigd, dat in verhouding staat tot wat gepresteerd of geleverd werd tot op het moment waarop u uw herroepingsrecht hebt uitgeoefend. Dit bedrag wordt in principe berekend op basis van de totaalprijs (NB: als de totaalprijs overdreven hoog is, wordt het bedrag berekend op basis van de handelswaarde van wat gepresteerd of geleverd werd). U dient deze redelijke uitvoeringskosten echter niet te betalen, als de onderneming u daarover niet had ingelicht, of als ze u niet correct heeft ingelicht over het herroepingsrecht (zie ook: informatieplicht).
De onderneming is ook niet verplicht om u de bijkomende kosten terug te betalen, die het gevolg zijn van uw eigen keuze van leveringswijze; bijvoorbeeld indien u een duurdere manier van levering hebt gekozen dan de standaardlevering die door de onderneming werd voorgesteld.
Voor de verkoopovereenkomsten kan de onderneming bovendien de terugbetaling uitstellen tot de goederen zijn terugbezorgd (behalve als zij de goederen zelf komt ophalen), of tot ze van u een bewijs ontvangt van terugzending. De datum voor de terugbetalingstermijn is de datum waarop de eerste van die feiten (terugkrijgen van de goederen of ontvangen van verzendbewijs) zich voordoet.
Wanneer de onderneming terugbetaalt, moet ze daarvoor hetzelfde betaalmiddel gebruiken dat u hebt gebruikt voor de aankoop, tenzij u er uitdrukkelijk mee akkoord gaat dat er een andere betaalwijze wordt gebruikt, en voor zover dit voor u geen extra kosten meebrengt.
Wat kan ik doen als ik geen informatie heb ontvangen over mijn herroepingsrecht?
De wet voorziet in sancties indien de onderneming niet de nodige informatie over het herroepingsrecht heeft verstrekt.
Indien de onderneming u niet correct heeft ingelicht over het bestaan van het herroepingsrecht, de voorwaarden ervan, de termijn en de modaliteiten voor de uitvoering ervan (desgevallend via gestandaardiseerde informatie over het herroepingsrecht), of u het modelformulier voor herroeping niet heeft bezorgd vóór u de overeenkomst op afstand hebt afgesloten en daaraan gebonden bent (over deze informatieplicht), wordt de oorspronkelijke herroepingstermijn verlengd met 12 maanden.
Als de onderneming u binnen deze termijn van 12 maanden de vereiste informatie verstrekt, dan hebt u nog slechts 14 kalenderdagen om uw overeenkomst te herroepen, te rekenen vanaf de dag nadat u die informatie kreeg.
Naast de verlenging van de herroepingstermijn, voert de wet nog een andere sanctie in, voor het geval dat de onderneming u slecht zou hebben geïnformeerd over het herroepingsrecht. Het is immers zo, dat wanneer u uw herroepingsrecht uitoefent, u slechts verantwoordelijk kunt worden gesteld voor de ontwaarding van de goederen wanneer u ze hebt gemanipuleerd voor andere doeleinden dan het vaststellen van hun aard, hun kenmerken en hun goede werking. Maar indien u slecht werd geïnformeerd, zult u in geen geval verantwoordelijk worden gesteld voor een eventuele waardevermindering van de goederen.
Binnen welke termijn kan ik de overeenkomst herroepen?
De wet kent u een herroepingstermijn van 14 kalenderdagen toe. De onderneming mag die termijn verlengen indien zij dit wenst, maar mag hem niet verkorten. Als u de overeenkomst wil herroepen, moet u vóór het verstrijken van die termijn de onderneming verwittigen.
Het begin van de termijn verschilt naargelang de overeenkomst de levering van een goed of van een dienst betreft.
In zoverre de onderneming u correct heeft ingelicht over het herroepingsrecht (over deze informatieplicht), begint de termijn te lopen:
- voor diensten: vanaf de dag na het afsluiten van de overeenkomst;
- voor goederen: vanaf de dag nadat u of de door u aangestelde persoon het goed fysiek in bezit heeft genomen of
- indien u in één bestelling verschillende goederen hebt besteld die afzonderlijk worden geleverd, vanaf de dag nadat u of de door u aangestelde persoon het laatste goed fysiek in bezit heeft genomen;
- indien de levering een goed betreft, dat is samengesteld uit meerdere loten of stukken, vanaf de dag nadat u of de door u aangestelde persoon het laatste lot of het laatste stuk fysiek in bezit heeft genomen;
- indien de overeenkomst betrekking heeft op een regelmatige levering van goederen tijdens een welbepaalde periode, vanaf de dag nadat u of de door u aangestelde persoon het eerste goed fysiek in bezit heeft genomen;
- voor de overeenkomsten in verband met het leveren van water, gas en elektriciteit, wanneer ze niet marktklaar zijn gemaakt in een bepaald volume of in een bepaalde hoeveelheid, alsook het leveren van stadsverwarming, vanaf de dag nadat de overeenkomst werd afgesloten.
Indien de onderneming u niet correct heeft ingelicht over het bestaan van het herroepingsrecht, de voorwaarden ervan, de termijn en de modaliteiten voor de uitvoering ervan (desgevallend via gestandaardiseerde informatie), of u het modelformulier voor herroeping niet heeft bezorgd vóór u de overeenkomst op afstand hebt afgesloten en daaraan gebonden bent (over deze informatieplicht), wordt de oorspronkelijke herroepingstermijn verlengd met 12 maanden.
Wanneer de onderneming in die periode van 12 maanden u toch de vereiste inlichtingen verstrekt, beschikt u nog over 14 kalenderdagen om uw overeenkomst te herroepen, vanaf de dag nadat u de betrokken informatie ontving.
Moet ik een vergoeding betalen om de overeenkomst te kunnen herroepen?
Neen. Het herroepingsrecht is gratis. Het wordt uitgeoefend zonder enige vergoeding of boete.
De enige kosten die de onderneming u ten laste mag leggen, zijn de kosten voor het terugzenden van het goed, tenzij de onderneming die kosten op zich neemt of u hierover niet correct heeft ingelicht. Is het onmogelijk, het goed via de post terug te zenden, dan moet u op de hoogte worden gebracht van de terugzendkosten (als die terugzendkosten niet op voorhand kunnen worden berekend, moet worden vermeld dat ze kunnen worden gevraagd en eventueel hoog kunnen zijn, en moet een maximumbedrag worden geraamd, bijvoorbeeld op basis van de leveringskosten).
In sommige gevallen kan van u geëist worden dat u al een gedeelte van de prijs betaalt. Als u uitdrukkelijk hebt gevraagd om de prestatie van de dienstverlening of de levering van water, gas of elektriciteit (niet marktklaar gemaakt in een bepaald volume of in een bepaalde hoeveelheid) te laten beginnen tijdens de periode van herroeping, bent u de onderneming een bedrag verschuldigd, dat in verhouding staat tot wat werd gepresteerd of geleverd, tot het ogenblik waarop u uw herroepingsrecht uitoefent. Dat bedrag wordt in principe berekend op basis van de totaalprijs (als die overdreven hoog is, wordt het bedrag berekend volgens de handelswaarde van wat werd gepresteerd of geleverd).
U hoeft dit bedrag alleszins niet te betalen:
- als de onderneming u niet heeft meegedeeld dat dat bedrag kon worden gevraagd;
- als de onderneming u niet correct heeft ingelicht over de voorwaarden, termijnen en uitvoeringsmodaliteiten van het herroepingsrecht, vóór u gebonden bent door de overeenkomst op afstand;
- of nog, als met de uitvoering van de dienst of met de levering van water, gas of elektriciteit begonnen werd zonder dat u daarom uitdrukkelijk hebt gevraagd.
Wat als ik een goed of een dienst aankocht op krediet?
Zelfs indien u een krediet bent aangegaan om de betaling van het goed of de dienst (volledig of gedeeltelijk) te financieren, kan u een overeenkomst die op afstand werd afgesloten, herroepen.
In dat geval kan u ook zonder kosten of vergoeding de kredietovereenkomst herroepen, indien die werd gesloten:
- rechtstreeks met de onderneming die het goed of de dienst verschaft; of
- met een derde, indien er tussen deze derde en de onderneming een akkoord bestaat om voor financiering van haar goederen of diensten te zorgen.
In dat geval gebeurt de herroeping van de kredietovereenkomst binnen de termijnen en volgens regels bepaald voor de overeenkomsten op afstand, zoals in bovenstaande punten uitgelegd.
Hoe moet ik aan de onderneming laten weten dat ik de overeenkomst herroep?
U moet de onderneming meedelen dat u de overeenkomst wil herroepen, via het wettelijk voorziene typeformulier dat de onderneming u moet bezorgen, ofwel via een andere ondubbelzinnige verklaring. U kunt de onderneming van uw voornemen om de overeenkomst te herroepen op de hoogte brengen via diverse kanalen (gewone brief, fax of e-mail, of voor meer zekerheid aangetekende zending). Wat de naleving van de termijn betreft, zal de datum waarop u uw mededeling hebt verzonden naar de onderneming, in aanmerking worden genomen.
Naast al deze mogelijkheden kan de onderneming u ook de mogelijkheid bieden om het wettelijke herroepingsformulier of een andere verklaring online in te vullen en door te zenden. Ze moet u onmiddellijk daarna op duurzame gegevensdrager een ontvangstbevestiging sturen (een e-mail, een USB-stick, een harde schijf, enz., zijn duurzame gegevensdragers; een hyperlink in een e-mail, die verwijst naar de website van de onderneming vormt daarentegen geen duurzame gegevensdrager).
Aangezien de herroeping binnen de wettelijk voorgeschreven termijnen moet gebeuren, doet u er niettemin goed aan een verzendingsbewijs te bewaren, voor het geval de onderneming te kwader trouw is en beweert geen brief of e-mail te hebben gekregen of die na het verstrijken van de termijn te hebben gekregen.
Stuur dus liefst een aangetekende zending om uw herroeping van de overeenkomst mee te delen.
Wat zijn mijn verplichtingen als ik de overeenkomst herroep?
Wanneer u beslist de overeenkomst te herroepen, moet u dit meedelen aan de onderneming voor het einde van de termijn (de datum waarop u uw mededeling naar de onderneming verstuurt wordt in aanmerking genomen) en haar zo snel mogelijk het geleverde goed terugsturen. U dient het goed terug te sturen of terug te bezorgen aan de onderneming (of een daartoe gemachtigd persoon), uiterlijk 14 dagen na het meedelen van uw herroeping.
Als u daarvan op voorhand op de hoogte werd gebracht, dan moet u de rechtstreekse terugzendkosten en eventueel andere kosten betalen.
U mag het goed enkel en alleen gebruiken om de kwaliteit ervan te testen of om het uit te proberen zoals u dat ook in de winkel zou kunnen doen; u mag een kledingstuk passen om te zien of het u goed staat, maar u mag het in geen geval dragen tijdens een avondje uit; u mag een smartphone uitpakken om te controleren of alle technische snufjes voorhanden zijn, maar u mag uw simkaart niet gebruiken om met die gsm te telefoneren! U kunt aansprakelijk worden gesteld als u het goed voor andere doeleinden hebt gebruikt, en het daardoor in waarde verminderd is, of als u misbruik maakt van uw herroepingsrecht (bv. als u een kledingstuk en juwelen gebruikt die online gekocht zijn, om naar een avondje uit te gaan, en daarna pas herroept).
Wat zijn de verplichtingen van de onderneming als ik de overeenkomst herroep?
Indien u uw herroepingsrecht uitoefent, moet de onderneming u de betaalde prijs of het voorschot terugbetalen (voor meer details). Die terugbetaling moet zonder overdreven vertraging en alleszins binnen 14 dagen nadat de onderneming werd ingelicht over uw herroeping gebeuren.
De onderneming moet hetzelfde betaalmiddel gebruiken als datgene dat u voor de oorspronkelijke transactie hebt gebruikt, tenzij u er uitdrukkelijk mee akkoord gaat dat er een andere betaalwijze wordt gebruikt, en voor zover dit voor u geen extra kosten meebrengt.
Voor de verkoopovereenkomsten, kan de onderneming bovendien de terugbetaling uitstellen tot de goederen zijn terugbezorgd, of tot ze van u een bewijs ontvangt van terugzending. Dit uitstel kan echter niet wanneer de onderneming heeft aangeboden de goederen zelf af te halen.
Aanverwante onderwerpen:
Welke informatie moet ik kunnen vinden voor ik mijn bestelling plaats?
Welke informatie moet ik ten laatste bij de levering ontvangen?